Nierzadko przedłużające się postępowania przed Sądem mogą wywołać sytuację, w której osoba wnosząca powództwo o zasądzenie alimentów pozostawałaby bez koniecznych i uzasadnionych środków na codzienne przeżycie.
Prawodawca przewidując takie przypadki daje możliwość wnioskowania o zabezpieczenie świadczenia na czas postępowania. W dzisiejszej publikacji przyjrzymy się instytucji zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych na tle postępowania cywilnego.
Zabezpieczenie alimentów – czym jest?
Instytucja zabezpieczenia świadczeń alimentacyjnych różni się w swojej budowie od zabezpieczeń innego rodzaju świadczeń w postępowaniach przed sądem cywilnym. Niniejsze opracowanie pochyla się nad zagadnieniem zabezpieczeń alimentacyjnych.
Kiedy i na jakiej podstawie?
Do wspominanego zabezpieczenia może dojść zarówno przed wszczęciem postępowania w sprawie, jak i w trakcie jego trwania. Zabezpieczenie jest inicjowane na żądanie uprawnionego, a dla możliwości zaistnienia wymagane jest uprawdopodobnienie roszczenia. Z wnioskiem można wystąpić nie tylko w sprawie o ustanowienie obowiązku alimentacyjnego – taką możliwość mamy także np. w postępowaniu rozwodowym lub postępowaniu dotyczącego podwyższenia świadczeń alimentacyjnych.
Z punktu widzenia praktyki procesowej najlepszym czasem dla złożenia wniosku o zabezpieczenie świadczeń jest moment wniesienia pozwu. W tak wypadku w jednym piśmie (pozwie) możemy umieścić zarówno żądania dotyczące istoty sprawy, jak i inne wnioski – w tym wspomniane zabezpieczenie.
Niemniej jednak brak żądania zabezpieczenia w pozwie wcale nie stawia nas w gorszej pozycji. Bez żadnych negatywnych skutków możemy wnieść taki wniosek na późniejszym etapie, w odrębnym piśmie. Sąd orzeka o naszym wniosku drogą postanowienia – co ważne, konieczna jest przekonująca argumentacja, która uprawdopodobni taką konieczność. Sąd nie jest zobowiązany do ustanowienia takiego zabezpieczenia!
Oprócz powyższych przypadków możliwe jest także złożenie wniosku o zabezpieczenie jeszcze przed samym wniesieniem pozwu do Sądu.
Jaki czas oczekiwania?
Zgodnie z prawem wniosek powinien być rozpatrzony przez Sąd w terminie możliwie najszybszym, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia doręczenia go do Sądu. Należy jednak mieć na uwadze, że terminy te w praktyce przedłużają się ponad przepisane normy.
W jaki sposób i w jakiej formie można wnioskować o zabezpieczenie?
Wniosek o zabezpieczenie świadczenia kierowany jest do Sądu w formie pisemnej i musi spełniać wymogi formalne typowego pisma procesowego (więc o tych wymogach znaleźć możecie w naszym artykule o podwyższeniu świadczenia alimentacyjnego). Poza tym we wniosku musimy wskazać:
- Wysokość kwoty podlegającej zabezpieczeniu
- Wskazanie jak mają być zabezpieczone środki (np. jednorazowa zapłata, okresowe świadczenie)
- Uprawdopodobnienie okoliczności opisanych we wniosku
Skrupulatne sformułowanie wniosku zwiększa szanse na uznanie żądania wyrażonego w nim przez Sąd! Należy więc poza wskazaniem kwoty mocno skupić się na rzetelnym rozpisaniu okoliczności, które uzasadniają przyznanie takiego zabezpieczenia. Opisujemy więc w granicach rozsądku, szczegółowo wymagalne koszty, okoliczności wywołujące niedostatki i wszelkie inne aspekty, które uprawdopodobniają konieczność postanowienia o zabezpieczeniu
Obok wszelkich okoliczności natury faktycznej, warto wskazywać na podstawy prawne obowiązku świadczenia alimentów przez pozwanego, jakie wynikają z Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego.
Wskazać także należy w jakiej formie mają być przekazywane środki z zabezpieczenia – czy bezpośrednio do osoby uprawnionej, czy też do osoby sprawującej nad nią opiekę itd.
Co jeśli pozwany nie spełnia świadczenia pomimo postanowienia Sądu o zabezpieczeniu?
Sytuacja związana z opisywanym zabezpieczeniem jest o tyle korzystna dla uprawnionego, że samo postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia przez Sąd ma cechę klauzuli wykonalności. W praktyce oznacza to, że możesz z tym orzeczeniem skierować się bezpośrednio do Komornika Sądowego, który dokona na rzecz uprawnionego egzekucji świadczeń.
Sąd nie rozpatrzył pozytywnie Twojego wniosku – co dalej?
Na szczęście nie jest to postanowienie zamykające sprawę zabezpieczenia w sposób definitywny. Postanowienie o zabezpieczeniu podlega zażaleniu (może to uczynić także strona przeciwna).
Po doręczeniu lub ogłoszeniu postanowienia należy złożyć wniosek o sporządzenie uzasadnienia – w dalszej części na tej podstawie będzie można wnieść zażalenie na postanowienie. Pamiętaj o siedmiodniowym terminie, spóźnione działanie co do zasady nie będzie uwzględnione przez Sąd.
Koszty postępowania w sprawie zabezpieczenia świadczenia
Wniosek o zabezpieczenie świadczenia alimentacyjnego jest bezpłatny. Oznacza to wprost, iż nie ma żadnej konieczności dokonywania opłat by był procedowany przed Sądem. Inną sprawą pozostaje jednak droga do zażalenia takiego postanowienia – w takim wypadku będzie trzeba opłacić koszty sporządzenia uzasadnienia (100 zł).
Podstawa prawna:
- Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59 Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
- Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
Stan prawny na dzień 10 listopada 2022 roku
Pamiętaj! Przedstawiona treść nie stanowi indywidualnej porady prawnej. Jeśli potrzebujesz indywidualnej pomocy w swojej konkretnej sprawie – odezwij się do nas!
Materiały graficzne pochodzą z:
Photo by cottonbro studio: https://www.pexels.com/photo/person-putting-coin-in-a-piggy-bank-3943723/
